Halte bij Mastenbroek (1865-1934)
Op 12 juli 1864 berichtte de minister van Binnenlandse Zaken dat hij akkoord ging met het oprichten van een halte halverwege Zwolle en Kampen, mits er alleen gestopt zou worden als er reizigers waren. Op 17 augustus liet de Algemene Dienst van Waterstaat aan de minister weten, dat op het ontwerp van de N.C.S. voor de halte Mastenbroek niets viel aan te merken; alleen de ‘retirade’ (toilet) ontbrak en het was noodzakelijk hierin te voorzien.
De halte werd gebouwd volgens het grondplan zoals toegepast was voor de haltes langs de spoorlijn Utrecht - Zwolle, bijvoorbeeld Hulshorst (dit nog bestaande haltegebouw werd in 1876 vergroot door een verdieping erbij op te zetten). In het najaar begon men met de bouw en in december, dus ruim voor de ingebruikneming van de lijn op 10 mei 1865, was de halte gereed. Waarom de halte gebouwd werd bij de Breesteeg (tegenwoordig Stuurmansweg) en niet bij de Bisschopswetering, wat eerst in de bedoeling lag, is onbekend.
Er werd ook een kruisspoor aangelegd (waar treinen zonodig elkaar konden passeren) dat ook dienst kon doen als losspoor, maar waarschijnlijk is deze nooit voltooid, want al in 1866 werd het om onduidelijke redenen alweer opgebroken en konden de kostbare wissels elders gebruikt worden. Hoewel de halte op verzoek van de bewoners van de polder Mastenbroek was gebouwd om hun landbouwgoederen te kunnen afvoeren, is dit niet gebeurd en is er in de negentiende eeuw alleen kleinschalig goederenvervoer geweest tijdens het stoppen van de treinen conform de dienstregeling.
Inzameling
Opvallend genoeg kreeg de N.C.S. eind 1864 problemen over de onteigening van enkele stukken grond van juist die eigenaren, die in april om een halte gevraagd hadden. Hier moest zelfs de rechter aan te pas komen. Waarom de halte naar de polder Mastenbroek genoemd werd - de gelijknamige buurschap lag op ongeveer zeven kilometer afstand - en niet naar het enkele honderden meters verderop liggende 's-Heerenbroek, is niet te zeggen. In 1867 schreef de minister van Binnenlandse Zaken dat de onverharde toegangsweg (een kleiweg) in de winter vrijwel onbegaanbaar was en dat als de weg niet verbeterd zou worden, hij de halte in de winter zou gaan sluiten. Het waterschap had voor de verharding, waarvan de kosten geschat werden op fl. 2.700,-, onvoldoende geld beschikbaar, waarop de bewoners van ’s-Heerenbroek en de polder Mastenbroek een inzameling hielden, die fl.1.548,- opbracht. Met een bijdrage van de gemeente Zwollerkerspel en het Dijksbestuur kon de 1.200 m lange weg van herberg De Kroon tot de halte verhard worden en werd sluiting in de winter voorkomen.
In 1891 werd de bijdrage, mits aantoonbaar, teruggeven door het Waterschap Mastenbroek aan de particulieren of hun erfgenamen om aanspraken te voorkomen in verband met klasse-indelingen van verharde en onverharde wegen met betrekking tot aanslagen voor eigenaren van percelen grond langs die weg. Totaal werd fl. 1.200.50 teruggeven.
Reizigers
In 1865 vertrokken uit Mastenbroek 1.451 reizigers; in 1879 waren dat er 3.488. In het eerste jaar van zijn bestaan hield de trein vanuit beide richtingen twee keer daags bij Mastenbroek stil; aan het begin van deze eeuw zelfs dertien maal. In de dienstregeling hield men rekening met de marktbezoekers. In de jaren twintig van de vorige eeuw verminderde het aantal reizigers sterk door opkomst van de bus, en met ingang van de zomerdienst 1926 werd alleen nog op verzoek gestopt. Vanaf 15 mei 1933 deden de treinen Mastenbroek niet meer aan, en in 1934 - na de naasting van de N.C.S.-lijnen - werd de halte gesloten en als woonhuis verhuurd.
- Geplaatst op: zaterdag, 26 januari 2013
- Bijgewerkt op: woensdag, 26 augustus 2015
